Օր՝ դեկտեմբերի 24
Ժամ՝ 14:30
Նպատակը՝ ստուգատեսը կազմակերպվում է որպես ուսուցիչների, սովորողների խմբի
ուսումնական նախագիծ, որի նպատակն է հանրակրթության մեջ բնագիտության,
մաթեմատիկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ուսուցման, սովորողների տեխնիկական
ստեղծագործության կազմակերպման հեղինակային փորձի ներկայացում, ամփոփում,
խրախուսում, տարածում:
Անվանակարգերը՝
Լաբորատոր նոր փորձերի նախագիծ և արդյունքներ: Սովորղները ներկայացնում են անհատական կամ խմբային փորձեր, որոնք իրականացվել են տանը կամ
լաբորատոր պայմաններում: Լաբորատոր փորձերի ժամանակ պետք է ներկայացվի փորձի
անվտանգության կանոնների պահպանումը, լաբորատոր փորձի ընթացքը և վերջնարդյունքը:
Իմ ստեղծած գործիքը, հայտնի գործիքի նոր կիրառում: Սովորողները ներկայացնում են տանը կամ դպրոցում իրենց
կողմից ստեղծած գործիքները, որոնք կիրառելի են առօրյա կյանքում: Կրտսեր տարիքի
սովորողները կարող են նաև ներկայացնել իրենց ծնողների օգնությամբ ստեղծած
գործիքները:
Ուսուցողական խաղերի և ծրագրերի կիրառություն: Այս անվանակարգում սովորողները ներկայացնում են իրենց
կողմից հաճախ օգտագործվող ուսուցողական խաղերն ու ծրագրերը, որոնք օգնում են
ուսումնական դպրոցեսի ընթացքում: Առավել բարձր կգնահատվեն հեղինակային խաղերն ու
ծրագրերը:
Իմ ստեղծած ռոբոտը: Այս անվանակարգում ներկայացվում են ինչպես արդեն
պատրաստի ռոբոտներ, այլ նաև ռոբոտների նախագծեր: Կարող են ներկայացվել ինչպես
առանձին ռոբոտների մակետներ, այնպես էլ պատրաստի ռոբոտների վրա կատարված ծրագրային
նորարարությունները:
Բնագիտության, մաթեմատիկայի, ինֆորմատիկայի
դասավանդման փորձ (մանկավարժական հոդված), մեթոդական-մանկավարժական թարգմանություն,
այլոց փորձի ուսումնասիրություն-ներկայացում: Այս անվանակարգում ներկայանում են բնագետ
դասավանդողները՝ ամփոփելով իրենց մեկ տարվա գործունեությունը՝ շուրջտարյա
իրականացրած նախագծերի ամփոփման տեսքով; Աշխատանքները ներկայացվում են
մանկավարժական հոդվածի տեսքով: Այս անվանակարգում ընդունելի են նաև կատարված
թարգամանությունները, որոնք, որպես ուղեցույց, օգտագործվում են ուսումնական
դպրոցեսի կազմակերպման ժամանակ:
ՎԵԲ ծրագրավորման լեզուների կիրառում: Ներկայացվում են սովորողների կամ դասավանդողների կողմից օգտագործվող ծրագրերը,
որոնց կիրառելի են տարբեր դասընթացների ժամանակ: Աշխատանքը պետք է ներառի ինչպես
ծրագիրը յուրացնելու բաղադրիչ, այնպես էլ ներկայացվի տվյալ ծրագրի կիրառման
արդյունավետությունը:
Դպրոցը՝ բնագիտական շուրջտարյա լաբորատորիա: Դասավանդողները սովորողների խմբի հետ ներայացնում են
աստեղծված միջավայրը, որտեղ կազմակերպվում են բնագիտության և տեխնիական
ստեղծագործության դասընթացները: Կարող են ներկայացվել կրթահամալիրում գործող
լաբորատորիաները, արտադրամասերը, ջերմոցները, ուսումնական ագարակը: Այս անվանակարգում
կարող են ներկայացվել նաև կրթահամալիրից դուրս գործող լաբորատորիաները,
թանգարանները և այլ ուսումնական միջավայրերը:
Տիեզերքի իմացումի հրճվանք աստղացուցարանում.
լուսաբանող նյութերի փաթեթ: Ստուգատեսային ճամբարի ողջ ընթացքում
գործելու են աստղացուցարանն ու օրբիտարիումը, որոնց շնորհիվ նախագծային խումբը «սովորող-սովորոցնող»
նախագծի շրջանակներում կտրսեր տարիքի սովորողներին մատցվող դասերի շնորհիվ կամփոփի
«Տիեզերք» նախագիծը՝ ամողջացնելով ուսումնական փաթեթները:
Բնագիատեխնիական բաց պարապմունքների փաթեթ,
սովորող-սովորեցնող նախագծի շրջանակներում: Սովորողների խումբերը
ներկայացնում են իրականացված բաց դասերի փաթեթներով, որտեղ ներառված են կրտսեր տարիքի սովորողների համար կազմակերպված դասերի
ամփոփիչ արդյունքները:
Բնագիտատեխնիկական ստուգատես 2022-ի առանձնահատկությունները
1.
Ուսումնական տեխնոպարկ
2.
Բնագիտության ուսումնական միջավայրի ներկայացում ( գինու և խաղողի դպրոց, ուսումնական ագարակ, ուսումնական Արատես):Բնագիտատեխնիկական ստուգատես 2022-ի մեկնարկը համընկնում է
կրթահամալիրում բացվող բազմաֆունկցիոնալ տեխնոպարկի գործունեության մեկնարկի հետ: Ըստ
ներկայացված նախագծի՝ ուսումնական տեխնոպարկը ունենալու է աշխատանքների կապարման մի
քանի բաժիններ, այդ թվում՝ նախագծման և մոդելավորման, էլեկտրոնիկայի, մասնիկաշինության,
հավաքագրման և փորձարկման:
Մոդելավորման և նախագծման բաժնում
մանրամասնվում են կատարվելիք աշխատանքները՝ հստակորեն ընդգծելով յուրաքանչյուր հաջորդ
բաժնի կոնկրետ աշխատանքը: Այս բաժնում մոդելներն անցնում են համակարգչային գրաֆիկական
մշակում:
Էլեկտրոնիկայի բաժնում իրականցվում
է նախագծվող մոդելների էլեկտրոնային սպասարակում, այդ թվում նաև՝ մոդելներն աշխատացնող
ծրագրերի ներդրում:
Մասնիկաշինության բաժնում պատրաստվում
են նախագծված բոլոր մոդելները, ընդ որում՝ խտրություն չդնելով մասնիկների ստացման նյութերի
հարցում: Տվյալ պարագայում կիրառելի են ինչպես փայտե, երկաթե , պլաստմասե (եռաչափ տիպչի
միջոցով) և այլ նյութերից ստացվող մասնիկները:
Հավաքագրման և փորձարկման բաժնում
արդեն ստացվում է վերջնական արտադրանքը, որի շնորհիվ ամփոփվում է ամողջ նախագծի արդյունքը:
Բացի վերջնական արդյունքի ստացումից այս բաժնի կարևորությունը կայանում է ստացված արդյունքների
վերլուծումն ու թերությունների վերացումը:
Տեխնոպարկի գլխավոր առավելությունը
արտադրության միջոցով ուսուցման կազմակերպումն է, իսկ նրա ներսում գործող բաժինների
բազմազանությունը՝ գլխավոր հմայքը: Սովորողները, ըստ նախասիրության, կարող են ընդգրկվել
նախանշված յուրաքանչյուր բաժնի աշխատանքներում, քանի որ տեխնոպարկը տալիս է այդ հնարավորությունը:
Քանի որ տարիների ընթացում ընդլայնվում
ու բարելավում է ուսուցման միջավայրը, անհրաժեշտություն է առաջանում այդ միջավայրի
նկարագրությունը բնագիտութան ուսուցման տեսանկյունից ներկայացնել:
Այս առումով բանագիտատեխնիկական
ստուգատես 2022-ի շրջանակներում կներկայացվեն ուսումնական ագարակը, կրթահամալիրի գինու
դպրոցը, Արատեսի դպրական կենտրոնը:
Ուսումնական ագարակը իր գործունեությամբ հանդիսանում է բնագիտության ուսուցման բաց
լաբորատորիա, որտեղ իրականացվում են բույսերի ու կենդանիների խնամքի նախագծերը: Այս
նախագծերը հանդիսանում են նախակրթարաններում և կրտսեր դպրոցներում բնագիտության ուսուցման
հիմնաքարերից:
Կրթահամալիրում գործող գինու դպրոցը
արտադրությամբ ուսուցման լավագույն օրինակներից է, որտեղ իրականցվում է գինու ստացման
բոլոր փուլերը, այդ թվում՝ խաղողի տեսակավորում ու մթերում, խաղողի մշակում ու թթվեցում,
գինու ստացում և շշալցում: Վերջնական արտադրանքի ստացման յուրաքանչյուր փուլը ուղեկցվում
է հմտությունների փոխանցմամբ ու բնագիտության գիտելիքների ձեռք բերմամբ: Գինու ստացման
յուրաքանչյուր փուլ, որպես արտադրությամբ ուսուցում, կներկայացվի բնագիտատեխնիկական
ստուգատես 2022-ին:
Որպես բնագիտոթյան ուսուցման յուրահատուկ միջավայր է հանդիսանում Արատեսի դպրական կենտրոնը:
Տեղանքի առանձնահատուկ բնական միջավայրը հարմար է բնագիտական ցանկացած առարկայի տեսական
դասեր անց կացնելու համար: Մասնավորապես՝ աշխարահագրության պարագայում կիրառելի են
ամենատարբեր առցանց քարտեզներն ու տեղորոշման ծրագրերը, տեղանքի աշխարհագրական առանձնահատկությունների
ուսումնասիրությունը, կենսաբանության պարագայում տեղանքի բուսական ու կենդանական աշխարհի
փոփոխությունների ու առաձնահատկությունների ուսումնասիրությունն ու դիտարկումը, ֆիզիկայի
ու քիմիայի պարագայում՝ տեղանքին բնորոշ ֆիզիկական ու քիմիական երևույթների ու առանձնահատկություների
ուսումնասիրությունը (օր.՝, մթնոլորտային ճնշման փոփոխություն, նյութերի մաքրության
փոփոխություն և այլն):
Ստուգատեսի ժամանակացույց հումվարի 10-30
Հայտերի ընդունում, բաց դասերի
անց կացում, հապարակումներ կրթահամալիրի կայքում ու ենթակայքերում, հոդվածների հրապարակում:
Էկոակումբների գործունեության նպատակները
Էկոակումբներին կարող են անդամագրվել ցանկացած տարիքի սովորողներ, ովքեր հետաքրքրված են էկոլոգիական կրթությամբ և բնապահպանական խնդիրների լուծմամբ: էկոակումբի աշխատանքները համակարգում է կրթահամալիրի դասավանդողը, ով հանդիսանում է նաև ակումբի ղեկավար: Էկոակումբի ղեկավարը պետք է սովորղների օգնությամբ վարի ակումբի առանձին բլոգը, համակարգի ակումբի աշխատանքները՝ նախօրոք հրապարակելով յուրաքանչյուր ամիս իրականացվող նախագծերը, հրապարակի ակումբային հանդիպումների ու քննարկումների ժամանակացույցը: Յուրաքանչյուր ամսվա վերջում էկոակումբի ղեկավարը ներկայացնում է կատարված աշխատանքների հաշվետվություն:
Ցանկալի է, որ էկոակումբներ գործեն կրթահամալիրի բոլոր դպրոցներում և քոլեջում, իսկ աշխատանքները ավելի արդյունավետ դարձնելու համար ցանկալի կլինի նաև ակումբների աշխատանքները համակարգողի գործունեություն (կարող է գործել ռոտացիոն սկզբունք): Էկոակումբների աշխատանքները համակարգողը պետք է ակումբների ղեկավաներին ներկայացնի յուրաքանչյուր ասվա անելիքների ուղղությունները, պարբերաբար աջակցի իրականացվող նախագծերին, համակարգի ամենամյա բնապահպանական նախագծերի ստուգատեսը:
Ակումբի ղեկավարի և ակումբների աշխատանքը համակարգողի գործունեությունը դասավանդողի համար համարվում է լրացուցիչ աշխատանք, և ըստ կատարած աշխատանքի ներկայացվում է լրավճարի:
Էկոակումբների օրացույցը ներառվում է բնագիտության, բնապահպանության, տեխնիկական ստեղծագործության լաբորատորիայի օրացույցում կամ դրա հավելվածն է։
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում դասավանդող բնագետ ուսուցչի կամավոր ատեստավորումը պետք է տեղի ունենա կրթահամալիրում իրականցվող հեղինակային կրթական ծրագին համապատասխան՝ ներառելով կրթահամալիրում մշակված դասավանդման մեթոդները, կրթահամալիրում ձևավորված ուսումնական միջավայրը, անցկացվող ամենամյա ստուգատեսերը:
Հաշվի առնելով վերոշարադրյալը՝
բնագետ ուսուցչի կամավոր ատեստավորումը պետք է ներառի հետևյալ կետերը.
·
Լաբորատոր-փորձարարական
գործունեություն,
·
Ստուգատեսային
նախագծերի մշակում,
·
Ուսումնական ճամփորդության
նախագծի կազմում,
·
Ուսումնական նյութերի
փաթեթների ստեղծում:
Լաբորատոր-փորձարարական գործունեությունը
առավել կիրառելի է ֆիզիկա, քիմիա և ընդհանուր բնագիտություն առարկաներ դասավանդող ուսուցիչների
համար: Կրթահամալիրում բնագիտության դասավանդման
առանձնահատկությունների շարքում առաջնային է լաբորատոր-փորձարարական գործունեությունը:
Լաբորատոր-փորձարարական գործունեությունը ենթադրում է փորձի հիման վրա տեսական մասի
յուրացում: Սովորողները բնագիտության լաբորատորիաներում իրականացնում են ամենատարբեր
լաբորատոր փորձեր, որից հետո դասավանդողի օգնությամբ կատարում են հետևություններ, որոնք,
իվերջո, հանգեցնում են տեսական մասի յուրացման՝ դյուրին դարձնելով սահմանաված օրենքների
ու կանոնների յուրացումը: Այսպիսի փորձերը սովորողին հնարավորություն են տալիս պահպանել
միջավայրում ընթացող երևույթների ու ստացվող գիտելիքի միջև կապը:
Վերապատարստվող դասավանդողը ծանոթանում
է կրթահամալիրի լաբորատոր պայմաններին, ներկայացվում են լաբորատորիայում գործունեության
անվտանգության կանոնները, ծանոթանում է ուսումնական փորձի համար անհրաժեշտ նյութերին:
Վերապարտրաստվողին է ներկայացվում նաև լաբորատոր փորձի ընթացքը և վերջնարդյունքը:
Որպես աշխատանք՝ վերապատրասվող դասավանդողը կազմում և իր բլոգում հրապարակում է ուսումնական փորձի անցկացման
նախագիծ՝ ներկայացնելով տվյալ փորձի ընթացքում պահպանվող անվտանգության կանոնները,
նկարագրելով փորձի ընթացքը և ակնկալվող վերջնարդյունքը:
Կենսաբանություն առարկա դասավանդողի
պարագայում լաբորատոր-փորձարարական գործունեությունը մի փոքր այլ բնույթ ունի: Այս
պարագայում, որպես ուսումնական լաբորատորիա, ծառայում են կրթահամալիրում գործող ջերմոցները,
ուսումնական ագարակը և պարտեզները: Այս պարագայում փորձերը ունեն մի փոքր այլ բնույթ,
քանի որ արդյունքներն ավելի տեսանելի դառնալու համար ավելի երկար ժամանակ է պահանջվում:
Որպես լաբորատոր-փորձարարական գործունեություն դիտվում է ոչ միայն վերջարդյունքը, այլ
նաև գործունեության ընթացքը: Վերապատրաստվող դասավանդողը ծանոթանում է կրթահամալիրում
գործող ջերմոց-լաբորատորիաների, ուսումնական ագարակի և պարտեզների աշխատանքին, ծանոթանում
աճեցվող բույսերին ու խնամվող կենդանիներին՝ մանրամասն տեղեկություն ստանալով բույսերի
ու կենդանիների խնամքի առանձնահատկությունների մասին:
Որպես աշխատանք՝ վերապատրաստվող
դասվանդողը կազմում և իր բլոգում հրապարակում
է բույսերի և կենդանիների խնամքի նախագիծ՝ նկարագրելով գործունեության մեկնարկը, ընթացքը
և վերջնարդյունքը:
Յուրաքանչյուր ուսոոմնական տարի
կրթահամալիրի օրացույցով նախատեսված են բնագիտատեխնիկական ու բնապահպանական ամենամյա
բաց ստուգատեսեր: Հեղինակային կրթական ծրագրով աշխատող դասավանդողը պետք է կարողանա
յուրաքանչյուր ստուգատեսի համար ներկայացնել իր նախագծերը: Վերապատրաստման փուլում
վերապատրաստվող դասավանդողը ծանոթանում է ստուգատեսերի ծրագրերին, ծանոթանում նախորդ
տարիներին ներկայացված աշխատանքների հետ:
Որպես ուսումնական աշխատանք՝ ստուգատեսերի ծրագրերի վերաբերյալ ներկայացնում է իր առաջարկությունները
և կազմում ու հրապարակում է ստուգատեսի պահանջներին համապատասխան նախագծեր:
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում
բնագիտության ուսուցման կազմակերպման ժամանակ կարևոր բաղկացուցիչ են ուսումնական ճամփորդությունների
կազամակերպումը և բնական միջավայրում անցկացվող դասերը: Ճամփորդություններն ու բնական
միջավայրում անցկացվող դասերը կիրառելի են բնագիտական բոլոր առարկաների ուսուցման համար:
Վերապատրաստման փուլում վերապատրաստվող
դասավանդողը ծանոթանում է իրականցված ուսումնական ճամփորդության նախագծի բոլոր բաղադրիչներին՝
նախագծման փուլ, ուսումնական ճամփորդության նպատակ, ուսումնական ճամփորդության արդյունք:
Առավել մանրամասն ուսումնասիրության կարիք ունի ճամփոդության երթուղին, որը պետք է
ներկայացվի ճանապարհի նկարագրությամբ և քարտեզագրումով: Որպես ճամփորդության արդյունք՝
վերապատրաստվողը ծանոթանում է սովորողների
բլոգներում կատարված հրապարակումներին:
Որպես ուսումնական աշխատանք՝ վերապատրաստվող
դասավանդողը կազմում է և հրապարակում ուսումնական ճամփորդության նախագիծ՝ ներկայացնելով
ուսումնական ճամփորդության երթուղու նկարագիրը, երթուղու քարտեզագրումը, ուսումնական ճամփորդության նպատակն ու սպասվող արդյունքները:
Բնագիտություն դասավադողի համար
ուսումնական գործունեության կարևորագյուն կետերից է ուսումնական փաթեթների ստեղծումը:
Ուսումնական փաթեթներում ներառվում են լաբորատոր փորձերի արդյունքներ, ուսումնական
ճամփորդությունների ու բնական միջավայրում կազմակերպված աշխատանքների արդյունքում ստեղծված
նյութեր, դասավանդողի կողմից մշակված ուսումնական նյութեր, օգտագործվող ուսումնական
մեդիագործիքներ, ստուգատեսերին ներկայացված աշխատանքներ, համացանցում առկա ու դասավանդողի
կողմից երաշխավորված նյութեր:
Վերապատրաստման փուլում դասավանդողը
ծանոթանում է ստեղծված ուսումնական փաթեթներին՝ մանրամասն ուսումնասիրելով փաթեթում
ներառված բոլոր նյութերը:
Որպես ուսումնական աշխատանք՝ դասավանդողը մեկ թեմայի
շրջանակում ներկայացնում է ուսումնական փաթեթի
օրինակ՝ հնարավորինս ապահովելով փաթեթի բազմազանությունը:
2021-2022 ուսումանական տարում բնագիտության լաբորատորիայի
ղեկավարը իրականացնելու է հետևյալ աշխատանքները
1. Կրթահամալիրում աշխատանքի դիմած
բնագետ ուսուցիչների հետ մենթորական աշխատանքի համակարգում
2. Կրթահամալիրում աշխատող բնագետ
ուսուցիչների հետ սեմինարների կազմակերպում
3. Բնագիտական առարկանների (ֆիզիկիա,
քիմիա, կենսաբանություն, էկոլոգիա, աշխարհագրություն, բնագիտություն) ծրագրերի վերանայում
ու հաստատում
4. Աջակցություն ուսումնական նախագծերի
կազման աշխատանքների
5. Ամենամսյա ֆլեշմոբերի աշխատանքների
համակագում ու խորհրդատվություն
6. Կրթահամալիրի ուսումանական օրացույցին
համապատասխան բնագիտական օրացույցի կազմում ու դրանում ներառված աշխատանքների համակարգում
7. Ամենամյա ստուգատեսերի աշխատանքների
աջակցում ու համակարգում
8. Բնագիտական դասընթացներին անհրաժեշտ
նույթատեխնիկական բազայի և գրականության ներակայցում
9. Բնագիտության լաբորատորիայի ղեկավարը
հանդիսանում է կրթահամալիրի մասնաժողովի անդամ ու մասնաժողովին է բնագետ ուսուցիչների
գործունեության ամփոփումը։
10. Մանկավարժության կենտրոնի առաջարկով
կատարում է անհրաժեշտ ուսումնասիրություններ, վերլուծություններ, մասնակցում մշակումների
Բնագիտության լաբորատորիայի զարգացամն հիմնական
ուղղություններն են
·
Բնագիտական առարկաների դասվանդման արդյունավետության բարձրացումը
·
Մեդաիմիջոցների օգտագործման ավելացումը ուսումնական դպրոցեսում,
մեդիալաբաորատորիաների ստեղծում
·
Ամենամյա ստուգատեսերի տարածումն ու դրանց զարգացումը
·
Բնական միջավայրում իրականացվող դասընթացների ընդլայնումը
·
Ուսումնական ճամբարներում բնագիտական բաղդրիչի ավելացումը
·
Ուսումնական լաբորատորիաների վերազինումը
Երբ խոսքը
գնում է բնագիտական առարկաների արդյունավետության բարձրացման մասին, այս առումով առաջնային
է դառնում բնագիտական առարկաների առջև դրված խնդիրների վերասահմանումը, ստացված արդյունքների
ամփոփումն ու վերլուծությունը, ինչպես նաև սովորղների գրանցած ցուցանիշների համեմատությունը:
Հաշվի առնելով վերոշարադրյան ու լրացնելով բաց թողմները, հնարավոր կլինի նաև նպաստել
բնագիտական առարկաների արդյունավետության բարձրացմանը:
Քանի որ
բնագիտության ուսուցման մեջ մեդիամիջոցների կիրառությունը ունի մեկ տասնամյակից ավելի
պատմություն, այս պարագայում խոսքը գնում է ոչ այնքան նոր միջոցների օգտագործմանը՝
այլ օգտագործվող միջոցներով ձեռք բերված արդյունքների հանաքագրմանը: Այս իմստով առանձնահատուկ
կարևորություն է ստանում տարբեր տարիներին ստուգատեսերին ներկայացված աշխատանքների
հավաքագրումն ու վիրտուալ լաբորատորիայի ստեղծումը:
Դիտարկելով կազմված ուսումնական օրացույցը որպես կրթության կազմակերպիչ, ստուգատեսերի
պատրաստությունը պետք է ստանա շուրջտարյա բնույթ, սեպտեմբերից պետք է հայտնի լինեն
ստուգատեսի կազմակերիչներն ու պատասպանատուները, ինչպես նաև հստակեցված լինել ստուգատեսերի
հիմնական ուղությունները: Ստուգատեսի վաղօրոք նախապատրաստությունը հնարավորություն
կընձեռնի ներկայացվող աշխատանքնրի արդյունավետության բարձրացմանը, ինչպես նաև կմեծացի
կրթական ցանցում ստուգատեսային համագործակցությունը այլ կրթական հաստատությունների
հետ:
Բնական
միջավայրում իրականացվող դասընանթացների մասին բազում անդրադարձել եղել կրթահամալիրի
դասավանդողների համապատասխան հոդվածներում: Զարգացման այս փուլում, մեծացնելով բնագիտությա
ուսուցման արդյունավետությունը բնական միջավայրում ու համագործակցելով հայրենագիտության, ճամփորդությամբ ուսուցման լաբորատորիայի
հետ առաջարկվում է յուաքանչյուր ուսումնական ճամփորդության ու ուսումանական ճամբարի
համար կազմել բնագիտական ուղեցույց: Այդ ուղեցույց կներառի տեղանի մանրամասն քարտեզ,
իրեն յուրահատուկ բնական միջավայրի նկարագրով (ռելիեֆ, բուսական ու կենդանական աշխարհի
առաձնահատկություններ, ջրագարական ցանց, էկոլոգիական պնդիրներ, տեղանքին բնորոշ հիմնական
երևույթներ):
Վերոհիշյալ նպատակներին հասնելու համար առաջնային են համավում հետևյալ կետերը
· Ուսուցման կազմակերպումը ուսումնական ճամփորդությունների միջոցով
· Փորձի հիման վրա կազմակերպվող ուսուցումը
· Համապատասխան ուսումնական միջավայրի ձևավորումը
· Ամենամյա ստուգատեսերի մասնակցությունը
Ուսումնական ճամփորդությունները որպես ուսուցման կազմակերպման ձև կիրառելի են տարբեր դասարանի սովորողների համար, սակայն մասնագիտական կողմնորոշում ծրագրի շրջանակներում փոքր ինչ վերաիմաստավորում է պահանջում: Ուսումնական ճամփորդությունների կազամկերպման ընթացքում առաջնային են դառնում բոլոր այն գիտելիքներն ու հմտությունները, որոնք ունեն մեծ կիրառելիություն: Քանի որ ուսումնական ճամփորդությունները ըստ իրենց բովանդակության բազմաբնույթ են, բնագիտության ուսոցման համար առաջնային կարևորություն են ստանում հատկապես հայրենագիտական ու մասնագիտական կողմոնորշմանը ուղղված ճամփորդությունները:
Հայրենագիտական ուսումնական ճամփորդությունների պարագայում հնարավորություն է ընձեռնվում կրառել բնագիտական առարկաների դասընթացների ստացած գիտելիքներն ու հմտությունները: Այսպիսի ուսումնական ճամփորդությունների պարագայում յուրաքանչյուր դասավանդվող առարկայի համար պետք է սահմանվի հստակ պահանջները: Մասնավորապես աշխարահգրության պարագայում սովորողը պետք է կարողանա տեղանքը հստակ ներակայցնի քարտեզի վրա, պատկերացում ունենա տեղանքի աշխարհագրական առանձնահատկություների մասին, կարողանա քարտեզի վրա ընդգծել երթուղին: Կենսաբանության պարագայում գաղափար ունենա տեղանքի բուսական ու կենադանական աշխարհի առանձնահատկություններին մասին, տեղեկացված լինի բնակլիմայական պայմանների փոփոխությունների ազդեցության մասին: Ֆիզիկայի պարագայում պատկերացում կազմի տվյալ տեղանքին բոնորոշ ֆիզիկական երևույթների մասին (քամիների առաջացում, մթնոլորտային ճշման տատանում և այլն): Քիմիայի պարագայում տեղանքի հիմնական նյութերի բաղադրության կազմի մասին գաղափար, պատկերացում կազմի տվյալ վայրում առավել արտահայտիչ ընթացող քիմիական երևույթների մասին:
Սույն մոտեցումը սովորողին հնարավորություն է տալիս ոչ միայն կիրառական գիտելիքներ ու հմտություններ ստանալ, այլ նաև խորապես պատկերացումներ կազմել մի շարք մասնագիտությունների առանձնահատկությունների մասին, որոնք որևէ կեր առնչվում են բնագիտությանը:
Մասնագիտական կողմորոշմանը ուղղված ուսումնական ճամփորդությունները պետք է ուղղված լիներ դեպի թանգարաններ (բնության պահանության թանգարան, երկրաբանական թանգարան, ատսղագիտության թանգարան և այլն), ամենատարբեր ուսումնական լաբորատորիաներ, ջերմոցներ, տնկարաններ: Այսպիսի ուսումնական ճամփորդությունների պարագայում նախընտրելի են մի քանի դասընթացների համատեղ իրականացվող ճամփորդությունները:
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում բնագիտության ուսուցման կարևոր առանձնահատկություններից է փորձի հիման վրա կազմակերպվող ուսուցումը: Այս պարագայում շատ կարևոր է փորձարարական քիմիայի ու ֆիզիկայի դասընթացների կազմակերպումը, քանի որ առաջին պլան են մղվում սովորողների մոտ այպիսի հմտությունների զարգացումը, որոնք կիրառելի են կյաքնի տարբեր ոլորտներում ու մասնագիտություններում: Կենսաբանության ուսուցման պարագայում կարևություն են ստանում ջերմոցներում կազմակերպվող դասերը:
Բնագիտության ուսուցման կազմակերպման հարցում առանձնահատուկ դեր ունի ստեղծված և անընդհատ բարելավվող ուսումնական միջավայրը: Բացի կրթահամալիրում գործող ուսումնական լաբորատրիաներից, ուսումնական միջավայր են հասդիսանում «Արատեսի դպրական կենտրոնը», կրթահամալիրում գործող ուսումնական ագարակն ու ջերմոցները, այլ հաստատությունների լաբորատորիաները, ամենատարբեր թանգարաններն ու ուսումնական ճամփորդության ընթացքում նորովի բացահայտվող վայրերը: Ուսումնական միջավայրի այսպիսի բազմազանությունը հնարավորություն է տալիս մեծացնել սովորողների կապը բնագիտական առարկաների հետ, ավելի տեսանլի դարձնել ձեռք բերված հմտությունների անհրաժեշտությունը: Առանձին դեպքերում սովորողնին մղելով նոր հմտություններ ու գիտելիքներ ստանալուն: Ուսումնական այս միջավայրը սովորողի համար ավելի պատկերավոր է դարձնում այն բոլոր մասնագիտությունների մանրամասնությունները, որոնք սերտորեն կապվում են բնագիտության հետ:
Յուրաքանչյուր տարի կրթահամալիրում անց են կացվում բնագիտատեխնիկական և բնապահպանական ստուգատեսեր, որոնց ընթացքում սովորողները ներակայցնում են ուսումնական տարվա ընթացքում իրենց կատարած աշխատանքները: Ստուգատեսերերը հնարավորություն են տալիս սովորողներին կատարած աշխատանքների ամփոփման համար, որի ընդացքում սովորղը վերաարժևորելով ու ամփոփելով իր աշխատանքները կարևոր քայլ է կատարում իր նախընտրելի մասնագիտության կողմնորոշման հարցում:
